FCA Teslim Şekli Nedir, Nasıl Yapılır?
FCA Teslim Şekli Nedir, Nasıl Yapılır?
Uluslararası ticarette, teslim şekilleri ticari işlemlerin güvenli ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmesi için hayati önem taşır. FCA (Free Carrier – Taşıyıcıya Masrafsız) teslim şekli, Incoterms (Uluslararası Ticaret Terimleri) 2020 kuralları çerçevesinde tanımlanan ve sıkça kullanılan bir teslim şeklidir. Bu makalede, FCA teslim şeklinin ne olduğunu, nasıl uygulandığını ve Türkiye gümrük mevzuatı çerçevesinde dikkat edilmesi gereken hususları ele alacağız.
FCA Teslim Şekli Nedir?
FCA, satıcının, malları alıcının belirlediği taşıyıcıya teslim ettiği teslim şeklidir. Bu teslim şeklinde, satıcının sorumluluğu, malların taşıyıcıya teslim edilmesiyle sona erer. Taşıma masrafları ve riskler bu noktadan itibaren alıcıya geçer. FCA, özellikle farklı taşıma modlarının kullanıldığı ve taşımanın ilk aşamasında satıcının daha fazla kontrol sağlamak istediği durumlar için idealdir.
FCA Teslim Şeklinin Unsurları
- Teslim Yeri: FCA teslim şeklinde, teslim yeri satıcı ve alıcı arasında kararlaştırılan bir nokta olabilir. Bu nokta genellikle satıcının fabrikası, deposu veya başka bir yer olabilir.
- Taşıyıcı Seçimi: Alıcı, taşıyıcıyı seçer ve taşıma düzenlemelerini yapar. Satıcı, malları alıcının belirlediği taşıyıcıya teslim eder.
- Gümrük İşlemleri: Satıcı, ihracat gümrük işlemlerini tamamlar. Alıcı ise ithalat gümrük işlemlerinden sorumludur.
- Risk ve Masrafların Geçişi: Mallar taşıyıcıya teslim edildiği anda risk ve masraflar alıcıya geçer.
FCA Teslim Şekli Nasıl Yapılır?
FCA teslim şeklinin başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için şu adımlar izlenir:
- Sözleşme Hazırlığı: Satıcı ve alıcı arasında teslim şeklinin FCA olarak belirlendiği bir satış sözleşmesi hazırlanır. Teslim yeri ve koşullar net bir şekilde belirtilmelidir.
- Taşıyıcı Ayarlamaları: Alıcı, malların taşınması için bir taşıyıcıyı belirler ve taşıma düzenlemelerini yapar. Taşıyıcıya teslim edilecek tarih ve saat belirlenir.
- İhracat Gümrük İşlemleri: Satıcı, Türkiye gümrük mevzuatına uygun olarak ihracat gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük beyannamesi ve gerekli belgeler hazırlanır.
- Malların Hazırlanması ve Teslimi: Satıcı, malları belirlenen tarihte ve yerde taşıyıcıya teslim eder. Teslimat sırasında taşıyıcıya gerekli belgeler (fatura, paketleme listesi, menşe şahadetnamesi, vb.) sunulur.
- Nakliye ve Sigorta: Alıcı, taşıma sırasında meydana gelebilecek hasar veya kayıplara karşı sigorta yaptırabilir. Sigorta yaptırmak alıcının sorumluluğundadır.
- İthalat Gümrük İşlemleri: Alıcı, varış ülkesinde ithalat gümrük işlemlerini tamamlar ve malları teslim alır.
Türkiye Gümrük Mevzuatına Göre Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Türkiye gümrük mevzuatına göre, FCA teslim şeklinde ihracatçının dikkat etmesi gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır:
- Gümrük Beyannamesi: İhracatçı, malların ihracatı için gümrük beyannamesini doğru ve eksiksiz bir şekilde hazırlamalıdır. Beyanname, GTIP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu) kodları ve diğer ilgili bilgilerle birlikte sunulmalıdır.
- Vergi ve Harçlar: İhracat sırasında ödenmesi gereken vergi ve harçlar, ihracatçı tarafından ödenmelidir. Türkiye’de ihracat işlemleri genellikle KDV’den muaftır, ancak diğer vergiler ve harçlar ödenebilir.
- Belgelerin Hazırlanması: İhracatçı, gerekli belgeleri (fatura, paketleme listesi, menşe şahadetnamesi, vb.) hazırlamalı ve taşıyıcıya teslim etmelidir. Bu belgeler, gümrük işlemlerinin sorunsuz bir şekilde tamamlanması için önemlidir.
- Denetimler ve Kontroller: Gümrük memurları tarafından yapılacak denetim ve kontrollerde, ihracatçının iş birliği yapması ve gerekli bilgileri sağlaması gerekir.
FCA teslim şekli, uluslararası ticarette sıklıkla tercih edilen ve satıcı ile alıcı arasındaki sorumluluk ve risklerin net bir şekilde belirlendiği bir teslim şeklidir. Türkiye gümrük mevzuatına uygun olarak, ihracatçıların ihracat gümrük işlemlerini dikkatli ve eksiksiz bir şekilde yerine getirmeleri önemlidir. Bu süreçte, satıcı ve alıcının iş birliği yaparak, teslimatın sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamaları gerekmektedir. FCA teslim şekli, doğru uygulandığında, her iki taraf için de güvenli ve avantajlı bir ticaret ortamı sunar.